Sunday, March 11, 2018

Germany ih Thuanthu Roling Berlin Phar-Dawl Thu

By on Sunday, March 11, 2018


Leitlun ralpi vei hnihnak a cem tikah Germany ram cu America, England, France, le Soviet rampawlin ṭhen li ah an ṭhen.

Soviet cun Germany hmailam ram an dinih, France, America, le England in dunglam ram an din. Cutin raldaihnak cu an ṭhangso ter.

1952 tiang cu Germany hmailam ram le dunglam ram cu olsamten feh a theih ringring lai. Hmanseh April 1, 1952 ihsin thir-hling thawn an khamih zalen zetih vah-suk-so a theih nawn lo.

Soviet cu Communist ram an si ruangah Germany hmailam ram cu Communist ram ah a cang lan cih mai.

Germany hmailam ram cu a cozah in a ukbet tuk ruangah ṭhansohnak lam khalah an fung, zalen zetin uk-aw ih ṭhansohnak a cak zetmi dunglam ram thaw cun an thlau aw vivo.

Cumi ruangah dunglam ramih va vaitu hi million3 lai an kim. Cumi ruangah Germany hmailam ram cun August 13, 1961 ah Berlin Phardawl pi cu a sak thok.


Berlin Phardawlpi cu thir-puanzar (Iron Curtain) ti khalin an rak ko. Berlin Phardawl cu peng 103 a sau ih Germany hmailam ram le dunglam ram ṭhencattu a siih cui phar tluanah electric hri tuamlomi khal an ret thluh.

Feh theihnak lamzin pahnih te a umih cumi khalah a kiltu an ret veve. A san lam pi 12, a sah lam pi 1, Phardawlpi cu 1961 ihsin 1989 tiang, kum 30 zikzik Germany hmailam le dunglam ram ṭhencattu a rak si. Cozah ṭhalo ih ukbetnak ruangah leilung ih a luangmi thisen le thlanhri khal a mal nawn lo.

Germany hmailam ram cozah in dunglam ram ih daan lo ih feh tumtu, cui phardawl lan tumtu hmuahhmuah cu an kap that thluh. Tlansuak tumtu minung siarcawklo an kaihmi a umih cupawl cu thawnginn sungah an hrem. Phardawr lan tumtu minung 191 tla cu electric-hri an bunmi ih laih thatmi an si tin ngankhummi a um. Cumi lai ah a tlansuak theitu mi 5000 hrawng an um.

1963 ah hmailam ram Germany ralkap pakhat cu phardawlpi lan tahratin mawṭaw thawi tlansuak lan thei a rak um. Netabik tlansuak tumtu pakhat cu thli-bawhlung thawn a siih a lan thei zo nan vansiatah a tla that.

Dunglam ramih phar parah cun Cartoon zukpawl an suai an ngan nan hmailam ram ih phardawl ahcun zianghman nganmi a um lo. 

1989 ahcun Hungary ram cu Germany hmailam ramih umpawl hrang Hungary ihsin Australia ih feh theinak lamzin a on sak ih Germany dunglam ramih feh theihnak lamzin a sialsak thawn a bang aw. November 9,1989 ahcun cozah ih khambetnak cu mipi in duhlonak an lang ter. A hmaisa lam ahcun kham an tum rero nan mipi cu an tam deuhdeuh ih an tam luar deuh thlang cun sangka kiltupawl khalin an kham thei nawnlo ih sangkapi cu a ong aw.

Siarcawklo mipi rual cu fung le bur-dawng thil terek pawl kengin cozah duhlonak lang terin phardawl parah zukpawl an suai, capawl an ngan ciamco. Lehhnu ahcun hriamhrei thawn cui phardawlpi cu an siat.

Lehhnu ahcun Germany hmailam ramih ralkappawl khalin an bawmih mipi thawn
ṭangtlangin cui phardawlpi cu an siatsuah thluh. Cutin Germany hmailam le dunglam ram um nawnlo in an kom aw thei thlang.

Cumi hnu ihsin ‘Federal Republic of Germany’ timi a rung suak.

Cui phardawlpi siatmi ih thinglungpawl cu Berlin khawpi ih rawldawr, thuamhnaw dawr, le innpawl ah tuini tiang hngilhlonak ah tin an tar, an retmipawl cu a um ringring lai.   

Ref: Thutazone, Wikipedia



0 comments:

Post a Comment