Dingfelnak le Ralṭhatnak Thawi Khawruah Tharthawhsalnak!

“Cakzet le ralṭha zetin in um aw tiih thu ka lo pekmi cu ziangtik hmanah hngilh hlah. Ṭih hlah, na thin nau hlah; ziangahtile Bawipa na Pathian Keimah in na fehnak kipah ka lo umpi ding a si” tiah a ti (Joshua 1:9)

“Kiosa cu rilrawngih a thih zik cuahco hmanah hrampi a ei lo,                                      sa ei ding a neih lo ih a ṭawl duahdo hmanah sai sa cu a ei lo”

Zirdingmi (moral): Sumpai neih lo ruangah maw, tlaksiat le hlawhsam ruangah zu in tahratin nun hlohthlaunak lamih pantu le mai nun siatsuah tumtupawl cu ramsa hman kan tluk lo tinak a si. Paisa na neih lo ruangah paisa neipawl hnenih na taksa le na nun na va ap thluh thei ahcun Kiosa in a lo hnihsan dingih leitlun ih mi santlailo bik na si cih ding.

Paisa na neih lo ruangah paisa neipawl hnenih hna na ṭuan a ṭul ṭheu ding nan milianpawlih sal si a ṭul lo. Na hnaṭuanmi ah fel le rinum ten upawpawl upat ṭihzah aw, hmanseh ziangtik hmanah an sal va si a ṭul lo. Kiosa hmanin hrampi ei hnak cun thih a hril sawn. Na sumdawnnak na tlaksiat ruangah maw, camibuai na sun ruangah maw, na fala/tlangval thawi nan remcan lo ruangah maw asilole na hlawhsamih na lung a kekkuai canah zu in le nun hlohthlaunak ih feh kherkher a ṭul lo. Kiosa hman sa ei ding a neih lo ih a ṭawl duahdo hmanah sai-sa a ei lo. Sumpai neih lo ruangih hlawhhlang ṭuan mai, sumpai neih lo ruangih rukru mai, sumpai neih lo ruagih thuphan per mai tivek tla cu ramsa ih khawruah hrek hman kan tluk lo tinak a si.

Kiosa hman rilrawngin a um ṭheu si. Zatlaknak le hlawhsamnak cu na tawng tuk ko ding, hmanseh cumi cu na nun cemnak ding a silo ih na nun hram thawknak ding a si sawn. Tlaksiatnak le hlawhsamnak ih palzut men dingih sersiammi na si lo. Nehnak co tu dingih cak le ralṭha zetih sersiammi na si. Na hmaiah harsatnak le zatlaknakpawl tawng lo dingin Pathian in a lo tuah lo ih cupawl hrangah thazang a lo pe ih cak le ralṭha zetin um aw a lo ti sawn. Na kum a upat deuhdeuh ih hnaṭuan le tawntehmi na neih tam vivo tikah na tluk le na  bah caan a tam vivo dingih tlaksiatnak le zatlaknak khalin a lo pan sinsin ding. Cumi hrang ahsi Pathian in cak le ralṭha zetih a lo sersiam. Pathian in Thufim cabu sungah “Ziangruangah tile miding cu vawi sarih tiang tlu hmansehla, a tho sal ding; Sikhalsehla mi ṭha lo cu vansiatnak in a siatsuah ding” a ti.

Na Khawhruah Tharthawh Sal Aw

Vawi tampi cu na nunah hlawknak le dingfelnak hril ṭul ih a um caan a um ṭheu ding. Cui caan ah hi thu hi na ṭul cuang. Bulpak hlawknak hi hlawhtlinnak a si dah lo ih hlawhtlinnak khal sumpai le lennak a si dah lemlo.

Kan leitlun Khristian khawvelih hlawhtlinbik Martin Luther khal sumpai le lennak a nei lo, inn ṭha le lo ṭha khal a nei lo. Kawhhran dintu ka sitin ṭaih-inn ṭhaṭha , mawṭaw ṭhaṭha, le sumpai tampi khal a nei cuang lo? Kan Khristian khawvel ah a mah tlukih thupi le hlawhtling an um hrih fawn lo.

Kawlram zalennak sualsuaktu Aung San khal zalennak a sual rero lai ah an innsang ah rawl khawpkham ei ding hman nei lo khawpin ram hrang hna a ṭuan, a pum pe aw, a mah hman khawpkham ei ding a neih lo lai ah a fa le vun pek a ṭul tikah a nupi (Khin Kyi) hman a thupten a ṭap, cui rawl an ei laifang rak hmutu a Uu Aung Tan (Nat-Moh ih ra) hman, a nau Aung San (kawlram uktu) tei sungkua rawl ei zangfak ah a mitthli a fawr thlohthloh a si kha, khua ih a ummi an nu, ‘Nunuh’ hnenah phone a bia ih paisa 200/300 hrawng in run kuat aw, ka hrang ah silo Aung San tei hrangah a ti a si kha.  Kawlram ralkap le rampi uktu Aung San cu, sen le bo hman nei hrihlo ralkappawl ih eimi buh sen a sepawl a ei ṭheu a si kha. Tulai ram hruaitupawl vekin nusun le inn ṭha, lo ṭha, mawṭaw ṭhaṭha, rawl thawhaw, paisa tampi a nei cuang lo. Amah tlukih ngaisanmi le hlawhtling kawlram ah zo a um cuang?

Tulai ah thuphan per thiam poh le hlepru thei pohpoh mibang le mifim vekih a rungcan hi a pawi tuk! Santiluan hin Pathian thu le dingfelnak luanpi in tlansan rero hman sehla nang cun tuah hlah! Cuvek cun hlawknak lawng ngah a theih ih hlawhtlinnak ngah a theih dah lo, Pathian in duhmi a si fawn lo. Tulai kan ram (kawlram) dinhmun ah cozah hnaṭuan hrangah hlepruknak umlo cun eikhawp hmuh a har. Ramleng feh le ramdang dawrpawl hrangah thuphan tel ngaingai lo cu a har. Bible tlawngkaipawl khal Pathian thu hnakin ramlengmi bawmtu ṭha kan zoh tam deuh. Hmanseh tuah hlah, a cang thei tawk tuah hlah, Kiosa hman a thih zikih a ṭawl duahdo hmanah hrampi le saisa a ei lo. Hipawl lawng hlawhtlinnak cang thei vekih kan ruahmi kan ‘KHAWRUAH’ cu kan thleng lole ziangtikah Pathian in in thalwsuah dingih in ṭanpi dah ding? Nangmah le nangmah rinsannak nei-aw awla Pathian cahnak za ah za ring fawn aw. Dingfelnawk thawi hlawhtling dingih sersiammi na si. Thuphan per, hlepru le diklo zetin lian ding le hlawhlting dingih sersiammi na si lo.

Ngaingai ten ka lo sim ding, Bible tlawngkai ih ramdangmi rualpi mibawmtu hmuh, Bible tlawng le kawhhran dinih lian, thuphan perih ramdang feh hi Hlawhtlin a si hrimhrim lo, a si lo lawlaw. Zo hmanin thuphan perin hlawhtlinnak an hmu lo. Zohmanin miih kut zoh ih rawl ei in hlawhtlinnak an hmu lo. Ramdang feh le ramdangmi bawmtu ṭha neih hlawhtlinnak ih kan ruah ruangah fimthiamnak kan ngai nep ih a zir khal kan paih nawn lo. Phunhra a sun veten zuam sal ṭenṭo keng ti a um lo. Bible tlawngkai khalle Pathian thu nasatei zingzawi le theih, ca zuam hnakin ramdangmi rualpi ṭha mitmeinakin kan caan a liamih kan nun le khawruah in siatsuah. Cucu hlawhtlinnak a silo ih hlawknak a si. Hlawknak maw na hril ding hlawhtlinnak? Dingfelnak thawi farah hi ṭih ding a um lo ih diklo zetih lennak hi ṭih ding a si sawn.

Mibum ṭullo, thuphan per ṭullo le ramdangpawl kut zoh ṭullo in ziangtin kan ram asilole kan umnak ah kei mai fimthiamnak hmangin pumcawmnak ka hawl ding, dingfelnak thawn, ka fimthiamnak hmangin ziangtin ka innsang ka cawm ding ti RUAHNAK hi ziangah kan lakah a um nawn lo?Fimthiamnak hawl ṭetṭo ih fimthiamnak hmangih pumcawkawk ruahnak khal kan nei thei nawn lo? A siat, a siat ih a siat thluhmi kan khawruah tharthawh sal a ṭul. Ramsa Kiosa ih khawruahnak vek tetal a nei tehitu kan um nawn lo a bang. Hnam Uu, miphun pi kan sinak cu miphun dang sal sinak a si lo ih thuphan per le dingfello ih hnaṭuan, midang kut zoh ih nun a si lo. Sal si hnak cun thih hril sawn ding thinlung cu Lal thinlung a si. Ramsa Kiosa hmanin cui thinlung a nei.

Khuitawk khuiram na um, na thlen khalle dingfel zetin ‘Cak le Ralṭha’ in um aw! Na tluk caan ah na puantai vengin tho sal aw. Na kaiza tha rin terin na ban thapawl vun la sal aw. Zuam aw, Pathian in a lo bawm hrimhrim ding. Pathian cahnak hmangin ka tuah thei ding ti za ah za ruahsan fawn aw. Dingfelnak thawi hlawhtlinnak le bulpak hlawknak hril ṭul lamzin ih na din caanah ‘Dingfelnak’ hril sawn fawn aw. Na tesinfa tiang thlawsuah a si hrimhrim ding. Dingfelnak tello, thuphan le mi bumnakih hlawhtlinnak cu a rei bik na san sung fang a daih ding. Pathian in dingfello ih len hnakin dingfel ih farah a lo duh sakih kei khalin ka lo duhsak sawn. Na tesinfa, tu le tusin tiang thlawsuah an si fawn ding.

Hi Thu Hi Va Hngilh Fawn Hlah!

Cazoh le casiar paih loin Pathian hnenah theihthiamnak dil hlah!

Hnaṭuan paih loin Pathian hnenah lennak khal dil pang hlah!

Zuamnak telloin Pathian hnenah Hlawhtlinnak dil hlah!

Taimaknak telloin Pathian hnenah hminthannak khal dil pang hlah.

Cupawl cu Pathian ih huatmi an siih rawlul ih na dil khalle a lo pe lo ding. Pathian cun milaw, mitaima le mizuampawl hnenah ziangkim a pe sawn.