Friday, June 26, 2020

Ziangah Sumpai Kan Haidaihaw Theilo

By on Friday, June 26, 2020


Na lakkha a pung, a ṭhang rero cingin sumlut le sumsuak kaih awlo harsatnak na nei pang maw? A hlanah lakkhat ting khat le hrek na ngah ih thlacem hlanah na paisa cemin na buai, a tu ah ting thum tingli na ngah cingin thlacem hlanah a hlan vek thotho in na paisa a cem thotho a si ahcun Nuntu khawsak pung “Lifestyle Inflation” timi thang sungah na awk-aw ngah tinak a si.

Mi tampi in sumpai lamih harsatnak tete an tonmi hi an ralrinlo laifang ah “Lifestyle inflation” timi ah an rak tlak ruangah a si sawn. Himi “Lifestyle inflation” timi hi kan Chin tong cun “Nuntu khawsak pung” tin ka let men dingih a hmaisa ah sumpai pung siloin nuntu khawsak pung timi cu ka run simfiang duak ding.


Cumi cu santiluan thlun ih mai sumlut thawi millo khawpih thilri lei le paisa hman ruangah a siih sumlut ziangtluk tam na neih hmanah, sumpai harsatnak ihsin na  talsuak thei dah lo ding. Fiang sinih theithiam dingin tahthimnak pakhat run sim ka duh.

Hniangte cu tlawng a ṭheh ih hnatuannak sung a luh tikah, lakkha tingkhat le hrek a ngah, ka lakkha a mal ruangah ttaihkhan ka sang thei lo ding, a saung ih ka um a tul ding tin a ruat, a thlahlawh tingkhat le hrek cu khawpkhamin a hmang. Lehhnu ah a lakkha an kaih ruangah ttaih-khan a sang thei, lakkha an kaih bet vivo ruangah a mahten ttaihkhan a lei. Asinan ceiawknak le thilri dang a leimipawl cu a hlanih a hmanmi hnakin a man an khun tuk ruangah lakkha ting hra a ngah khalle paisa khawl le innlam kuat cu rel hlah, lakkha suah ni hngakin a khawsa ringring. Lakkha tingkhat le hrek a ngah lai khalah khawl thei lo, innlam kuat thei lo. Ting hra hun ngah khalah khawl thei cuanglo betah lakkha suah hngakhlap le beisei tul ringring dinhmun ihsin a luatsuak thei cuang lo. Cumicu ziangruangah a si ti asile Hniangte cu “Life inflation” timi nuntu khawsak pung sungah a tla tinak a si.

Kan umnak leilungpi, ahleice in tui san ah nitin thilthar le thi tha suak a um ringring. Cumi thlunih kan nun asile sumpai lut le suak a kaih thei lo ih cemral lam le tlaksiat lamin in naih sinsin. Hi thang sungih na suah theilo asile na dam sung sumpai zalennak timi tep ti neilo in lakkha suahni hngakhlap in na um ringring ding. Cupawl ihsin talsuah thei dan lamzin kan zoh bet ding.

Pakhatnak, mai dinhmun theih a tul. Thla khat ih lakkha tingkhat le hrek na ngah laiah khawpkham in na um thei a si ahcun na lakkha a tam veten, phone tha sawn, kawr tha sawn, thilri mankhung hi na tul hmaisabik lo. Ziangahtile hipawl hi reilote a langte ih lungawinak lawng mi an pe thei. Na duhmi ph le mawtaw kha a bak ih na lei asi ahcun dikten kan sim asile khai ph le mawtaw kha na lei thei ngaingai hrihlo tinak a si. Cun ruat bet aw, ph tivek, paisabawm tha le mankhung tivek hi na tul taktakmi an si maw? Asilole midang ih an hman ruangah na hmang men. Kan kiangkap ih ciahnehnak ruangah asilole kiangkap pawlih ngaisan duh men ruangah kan tul ngaingai lomi khal lei kan hmang. Curuangah nuntukhawsak pung “Life inflation” timi ih ei ding sa ah kan canglanta theu.

Pahnihnak, sumpai teren theizetpawl thawn pawlaw aw. Paisa ngah zatzat hmang thluh rualpi na pawl asile tui hnu kum hra ah na sumlut tam zet khal sehla na hmang tam ve men ding tinak a si. Tuihnu kum hra ah cuzat kan neih ka khawl ih ka tipun thei a tul tivek tumtahnak kan neih a tul. Cuvek ruahnak le tumtahnak neipawl thawn komaw aw, tumtahnak bangawlo thawi reipi fehtlang ih tluan a har zet. Paisa hman heh zet rualpi na neih ahcun nang khal na hmang heh zet ding. Asinan tumtahnak fumfe neipawl thawi nan komawk asile paisa na khawlih na tipun thei bakah “Life inflation” timi sal sung khalin na suak thei ding.

Pathumnak, kan sinak (karbak) kan lo ding. Thilri hnakin fimthiamnak hi ti thupi hmaisa aw. Phunhrek theh veten, phun-nga kai a theih lo ticu kan zaten kan thei. Asinan nuntu khawsak ngaingai ah mi tamsawn cun kan kan tum theu. Phunhrek nauhak in phun hra ca hi an theithiam thei lo, asinan paisa mal ngaingai lawng neih ih milian vekih paisa hmang hluahhlo khal an um. Hipawl cu “Lifestyle inflation” timi ih tlapawl cu an si. Sumpai lam lennak timi cu ziangtluk na hmangthei timi ih tah a si dah lo, ziangtluk sumlut na nei, na khawl thei ih paisa in na hrangah an tuan timi sawn ao si.
Palinak, cemtineilo thil leinak hi hrial aw. Phone ting 3 hman na lei ih, a cem men ding tin ruat hlah, ph hrangih topup le thildang tete a cem bet ding kha ruat cia aw. Nuamtawl mawtaw pakhat na lei men in a cem lo, datsi man, a tuahnak man le thilterekpawl ruat cia aw. Cumi ruangah ph hmang hlah, mawtaw lei hlah tinak a si lo. Nun nuam deuh ih um-thiamnak ding sawnah a siih nuntukhawsak pung timi “Life inflation” hi ruat tel ringring aw. Na lei thei ngaingai hlan ahcun hivek cemtheilo thilleimipawl hi cu lei ding a si hrih lo. Mi tinkim in sumlut kan mah le sidan cioin kan nei thluh, kan tuangtim thluh. Asinan hrekkhat cu semrem zetin an um thei. A hrek cu harsat zetin an um cucu “Lifestyle Inflation” timi ruangah a si. Cubetah hrekkhat cu hi sal ih an tan khalle talsuah an tum cuang lo theu.

Simduhmi tak cu damsung farah reithei fialfial ih um ding tinak a si lo. Tikcu timi pakhat ih semrem caan hi hngak aw. Kan neihmi thilri le sumpaipawl ihsin a miat kan ngahmi te lawng hmanih khawpkham le haidaih takih kan nun theinak ding sawnah a si. Nuntu khawsak thiamlonak sal sungah pil-in, damsung sumpai khawpkham ti nei lo, lakkha ting hnih thum suah ding hngakhlap ih nun ringringnak ihsin zalen thei ding duhsaknak ruangah a si sawn. Na tumtahmi pitlin dingin nangmah le nangmah khal khal fial aw aw, culo asile miih fial reromi na si ding.

Mi tampi cu kan sumpai pung ter hmaisa loin nuntu khawsak, ei in, sinfel le thil tirek lei le hman lamah kan pun ter hmaisat ruangah sumpai haidaihawkti kan nei lo. Hi ca le video hin nah rang malte tal ṭhathnemnak a nei ding ti beiseinak thawi tuahmi a si.

0 comments:

Post a Comment