KJV, Pathian Thlawsuahzetmi Le Hmanzetmi

KJV, Pathian Thlawsuahzetmi le Hmanzetmi

By: Caleb Laltinhrem

Ziangahtile, thurin ziktluak an ngai paih lo can a thleng lai ding;

an hna a za dingih, an hiar zawng zirhtu an ko khawm ding;^v3

Asinan nang cun, thil ziangkimah fimvar ten um awla, harsat tuar ṭenṭo aw,

Thuthangṭha nung sim hna ṭuannak in na rawngbawl hlen suak aw.^v5

Doawknak ṭha ka dongah, tlan zuamawknak cu a tawp tiang ka ṭheh,

rinnak ka kil ngah…^v7

^{2 Tim. 4: 3,5,7}

Thuhmaihruai: KJV le versions dangdang thuthawn pehparawin TEXTs thu le hrilfiahnakpawl ka hlanih nganzopawl in an ngan celcel zo ih ka ngan duh nawn lo ding. Hrekkhat cun Pa-Lap zetin an run ngan.  Fumfe ten Stand an nei lo si ding, a pawizet. Bible tlukih buaipi tlak leitlun ah ka thei lo, cutlukih thupimi cu ziang Bible  version ka hmang ding ti khal ruat thiam lo Pastor, Rev. kan si lai ding ka phangzet.

King James Version: KJV hi 2011 ah kum 400 a kim ta riai. England ram hmun tampiah Trinitarian Bible Society (TBS) tla cun KJV sunlawihnak ah KJV thu zirhnak thlatin a rak tuah vivo. England siangpahrang James I ih thupeknak vekin 1604 kum ah Bible thiam hleice mipum 54 in an rak let thawkih 1611 kum ah an run ṭheh suak. Curuangah zingzawitu pakhat khat in KJV thu a rel a si ahcun KJV-1611 a si tengteng ding.

Kum 400 rei zo hman sela leitlun khawmual tinah KJV hi a cuai thei hrih remrem lo. Dotu a neih tam poh le Pathian in a cawisang in a thlawsuah deuhdeuh. Pathian thutak hlirhlang umnak le kilhimnak Bible version KJV kilhimtu ding an pung suak deuhdeuh. Curuangah, KJV dotu tamtak khalin KJV an do rualrual in KJV hi Pathian ih thlawsuah a pek zia le a hmanzia an vun theiih an sup-aw sal ṭheu. Pathian thutak thuziktluak pawmtu le phuangtupawl zoh tikah KJV kai ṭeṭe hlir an si. Pathian thu a si lo pipi'n zir ih zum, sim le zirhpawl cu do ih thutak kilhimtupawl kan zoh asile khal-le KJV Bible hmang felfel an tam sawn. Zirhtirnak dik lo do ih thutakṭantupawl lakah fundamentalist pacang ṭha rual an si tlang pi. Amen. Atu kan san khal ah Fundamentalist asilole KJV in Pathian thutak an kilhimbik ti cu el theih rual a si lo.

Tuisun ni-tiang ah Pathian thutak duhih kilkhawitu mipi poh cun KJV hi an duhbik, KJV hi Bible version zuar khawngbikmi lakah a tel. Leitlun pumpi huap in kan sim asile KJV tlukih milai thinlung latu, belhcian dawlmi le Pathian ih thlawsuah pekmi le hmanmi English Version (EV) ah an um hrih riai lo.

Trinitarian Bible Socieity in EV (English Version) dang hnakih King James a ṭhatsawnnak san pa 5 lai hitin an langter; {1}KJV cu Hebrew le Greek Bible ṭhasawn ihsin lehmi; {2} KJV cu lehdan diksawn a si; {3} KJV cu mirang ṭawng mawi theibik ih nganmi a si (Dr Edwin tla cun, "Mirang ṭawng thiam taktak na duh asile KJV ṭhate'n siar aw); {4} KJV cu Khrih Jesu ih Pathian sinak a sim ṭhabik in a fiangbik; {5} Mirangṭawng ih lehmi Bible dang lakah KJV cu STANDARD ih rak DING ṭhemṭhem a si. Amen. (Hsn: Himi pa 5 hi simfiangzotu an um zo ruangah ka ngan nawn lo)

Bible Sia/Ṭha Tahfung: {1} BIBLE an rak leh tikah an hmanmi Hebrew le Greek cu rinsan tlak an si maw? {2} A lettupawl Pathian thu pawmdan a dik maw, a dik lo maw, Pathianmi an sinak zawn le an thiamnak lam-ah thlarau thianghlim umpimi le a tlingmi an si maw? {3} Lehdan a dik maw? {4} An leh ṭhehmi ṭawnghram thawn a dengaw maw, Jesu a cawisang maw? Himi pa 4 thawn vun tah tikah KJV cu EV lakah a ṭhabik, belhcian dawlbik ih a tlinnak le rinsan tlakbik a sinak a si. Amen. (Hsn: Ka hlan ngantupawl in an ngan zo, ngan nawn lo ding) 

Bible Siar Nuam Timen A Ngahlo: Chin pacang ṭha Dr le Th.M rual tamzet cun KJV cu siar le theih a har, NIV le TEV hi siar a nuam, theih a awl ih ka hmannak a si an ti. An Pathian thu hawldan cu a puan lang nasa timi a fiang ih thin an ti nuam lo zet. A nuam le awlsam zawngin Pathian thuthuk, thutak hlirhlang an hmu thei dah lo ding. Bible ṭha leṭha lo hi siar nuam le nuam lo vek menin tah ci siin ka ngai lo. Chinmi hrangih siar har, theih har Mirang, Hebrew le Greek cu Bible ṭha lo ah an cang kei, kan Bible lehnak ih kan sirhsanmi Mirang, Hebrew le Greek hnakin kan siar nuam le theih awl kan Chin Bible versionpawl hi an ṭha sawn kan ti thawn a bangaw. Thil cang thei lomi a si. Thu hi sau deuhih ruat a ṭul. Ca ṭha le ca sia tahnak ah siar a nuam maw nuam lo ti'n an tah lai ka thei dah lo. Chin pacang Pathian hnaṭuantupawl lawngin ca sia le ṭha hi siar nuam le nuam lo zawngin an tah, mang an ti bang. KJV hi siar har in theih-har hman sehla Pathian thutak, Thisen thu, Jesui Pathian sinak thu, Virgin Fapa a sinak thu le thilmakpawl tuisan zumtupawl hnenih simfiangtu dingah Amah Pathian in thlawsuah a pekzetmi le a hmanzetmi a si ruangah Pathian hmin ka thangṭhat (Version dang thu pakhat te hman ka rel miah lo, version hmuahhmuah lakih rel tlak umsun KJV thu lo bak..).

Anti Fundamental=Liberal: Liberal in Pentecostal, Charismatic le Evangelical hnakin FUNDAMENTAL cu a ralpi zohin a zoh. Cumi lakah Protestant (Pure Baptist:Fundamental) thawn Khristian sakhuanak ih danglam aw verver Roman Catholic sakhua cu Liberal pacang ṭha tampi cun an pawlkom thei sawn, an compromised tinak. Fundamental cun "Bible hi Pathian ṭawngkam, thupek a si"an ti rero laiah, Anti Fundamental=Liberal cun "Bible ah Pathian thu hrekkhat a um" an ti daih. Liberal cun Virgin birth an zum lo tikah Jesu Khrih hi nangmah le keimah vek fangah an can lo maw! a cuih ka thin! Bible sungih thilmak an zum duh fawn lo. An thluak ruahnak ih cang thei lomi cu an zum duh lo lawlaw. Cucun Thlarau Thianghlim le Jesui Thisen hnaṭuan zianghman ah an neih loih an tluak an rinsan sawn tinak. Corinthians ah cupawl cu Ningzak ko ka tuah ding a ti. Thlarau hlo an kai ciamco ti nan thei dah maw? Thlarau hlo kai dah lo khi ziangvek in Pathian hna khal ṭuan khal sehla "Thlaraulam ih ka/kan pa" ti theih an si lo lawlaw.Politics, Leadership, Globalization and Popularity lam cu an veizetmi a si, an ṭha lo ka ti lo, an ṭha tuk, asinan, thlarau lam pa an si thei lo dan ka simfiang duh.

Missionaries: Kan ram ih ram dang ihsin siangbawi(missionary) in ra tuan saktupawl kan zoh tikah Fundamental Baptist background le KJV keng ih rak lettu an si tlangpi. Satan cun nasa takin Pathian kawhhran siatsuah ding in a cangvai ve-ih Khristian hmin kengpawl hmang tahratin Khristian sakhuanak ah a lem a suah ter vivo. Atu ahcun kan siangbawipawl ih rak fehpimi Bible teaching method cu an te le fa in kan thlun nawn lo. Fiangten rel sehla kan 'Liberal' thluh thlang. Kan siangbawipawl a tu ah hung dam kir bang hai sehla, "Na rin um, ka lo fak, na ti ṭha, ka lo zirhmi Pathian thu na kenkawlh in na kilhim" an ti dingmi Rev, Pastor, Evengelist and so-called Siangbawi kan um tam ding ka zum lo. Ziang thei lo mipi cu hruaitupawl thlun in an feh hmurhmo si. Bible in mipi hnakin hruaitupawl in thuṭhennak a let in an tawng ding a ti.

Anti KJV: Dr. Jacob L Chelli in, Anti KJV Anti  Christ a rak ti dah. Zingzawitupawl in KJV tlukih rinsan tlak an hmuh lo tikah Anti KJV Anti Christ an tinak a si. Anti-Fundamental cu Liberal a si vekin KJV dotupawl cu NIV le TEV hmang rerotupawl an si (Liberal ka ti lo). Ka professor pakhat cun 'NIV and TEV are Anti-KJV' a ti cuteh. Zo an/nan si khal le NIV le TEV na hmang a si ahcun Pathian thutak um kimnak le himnakbik KJV  na hnawl sawn tinak a si.

Ka Zahpi lo: Paul in a renmi a theihfiang tikah "ka zahpi lo" a timi kan thei cio. Kei khalin Liberal ziang a si ti ka theihfeng lawng si loin Fundamental hi ka theihfeng ve ruangah Fundamental thurin hi ka zahpi lo, "You are a fundamentalist" titu ka neih lo hi ka ning a zak sawn. Mai sinak zahpi, rel ngam lole stand hmunhma neilopawl khi hruaitu dingah na hril pang pei. Lo fehpinak ding lamzin an thei hla taktak lo ding. Liberal pacang (Bible zum thluh duhlo) sihnak in Fundamental pacang (Bible hi Pathian ṭawngkam a si titu) si ka hril sawn.

Fundamental le KJV: Fundamental-pawl cun KJV an hmangbik ticu zo cio khalih el theih rual a si lo. Ih, Fundamental le KJV cu feh tlang ringring, nupa vek an si an rak tinak a si. An ṭhen aw thei lo. Asinan, tulai kan ram Fundamental ka si tiawpawl zoh rero tikah KJV hmang an um tuk loih Fundamental si an duh tuk nan an si taktak thei fawn lo ti'n hrekhat cun an hmu. Fundamental a si taktak mi cun a zumnak, a tuahsernak le a hmanmi Bible Version khalah a sinak a langter ngam ding. NIV le TEV hmangbik rengreng Fundamental a si thei lo lawlaw. Kaa lawng ih Fundamental an si. Kaa cun ZUU ka in lo a ti, asinan, a taktak ahcun zuu a in fawn. Cucu zuu in lo a silo, zuu inmi a si. Cubangin kaa lawngin Fundamental an tiaw ih a taktak ahcun KJV hmang loin NIV, TEV an hman ruangah cupawl cu Fundamental ti an si lo lawlaw, anmah le anmah an ti awk khal le zum ding an si lo. Zoh liam hai men ding. Liberal pacang in TEV le NIV a hmang cu a hman ding rori a si, uar a um lawlaw, rel ding dang a um lo. Nan, Fundamental ka si tiaw si KJV hmang loin TEV le NIV hmang sehla Liberal ka si ti'n a tiaw duh ding fawn lo, uar um lo bikpawl an si. Stand nei lo milai mi pitling ngaignai hmuh ding an har. Liberal ka si ti len an tiaw duh fawn lo. Cuvek cu hrekkhat in Pa-lap an si an ti ka thei culci thlang. Kei ka hmuhdan ahcun Liberal lam deuhin TEV le Liberal hi an uar ih Fundamental in KJV kan duh cunco. Na duhmi le na ei-thawtmi in zo na si timi a langter. Curuangah, KJV le Fundamental a ṭhen aw thei lo. (Hsn: Himi ka relmi hi EV hman thu ah a si)

Bible Theihkauhnak ah: Bung zate kawm ah 1189, cang zate kawm ah 41173, Thuthlung Hlun bung 929, Thuhtlung Thar bung 260, Thuthlung Hlun cang 33,214, Thuthlung Thar cang 7959, Thuthlung Hlun ṭawngfang umzat 593,393, Thuthlung Thar ṭawngfang 181,253, ṭawngfang zaten 774,746. Cang saubik Esther 8:9, cang tawi bik Jn 11:35, bung saubik Sam 119, bung tawibik Sam 117.

Bible ngan hmaisabik ah bung-cang ṭhen a rak si lo. Bung ṭhen hmaisabiktu cu Stephen Langton (Kum zabi 12 neta lamih Canterbury ih Archbishop). Cardinal Hugo in tui ṭawng dangih lehmi Biblepawl ih kan neih vekin kum zabi 13 ah Thuthlung Hlun bung a rak ṭhen. Thuthlung Thar cang cu Robert Stephanus, 1551 a um.

Dr John R Rice in, "I'm a Fundamentalist, so what" a ti bangin le Midum pakhat in "What is Wrong Being Black," a ti bangin Pathian thu hmundan le pawmdan dangdang neitu lakah keikhal I'm a fundamentalist ka tiaw ngam lo asile Fundamental ka si lo tinak.

Mai' sinak zahpitu cu mipi tamsawn rinsan an hlawh dah lo.

Lungawi!

Lalpa'n Stand nei ko lo tuahve hram seh,

Ngantu