Pathian Thutak Hi Cu Aw!

Pathian Thutak Hi Cu Aw!

Pastor Enoch Laineipui

Thu hmaihruai

Kan Pathian thutak hi cu aw! timi Pathian thu Article ngan thei dingih ka nun zalam in hruaitu par ah ka lung a awi zet. Kan ram ah Pathian thu kan thei sang em em ih, a sunglawi zia leh a thawtnak tak tak theitu lawngte hi cu kan mal lai tiah ka ruat. Pathian thu hi kawlhra vek in ka tehkhin theu, thuk pi pi, tawng sang leh thuk khun kho ih simfiang tum hi nun thanlennak ah sawr ding a mal zet tiah ka ruat. Puan te te ah hin ei tlak in tlak leh nun in lakluh ding thuthup a rak um sawn a si.

Leilung tlun kan damsungah hin a tul leh pawimawh bik cu Pathian thu a si. Malsawm kan dawn theinak ding thuthup khal hi Pathian thu ah a phum aw theh. Kan taksa sual lak ih a himnak ding khal hi Pathian thu ah a um ih, kan mawinak, leh cawisan ih kan umnak kan mizia a pum puluk ih a thlengawk theinak thuthup khal hi Pathian thu lawng ah a thum aw a si. Kan Pathian thu tak hi cu aw! Bible sirhsan: Hebru 4: 12, Sam 113: 7; I Cor. 10: 13; I Cor. 13: 5, Gen. 39: 9; Daniel 1: 8; Tirhthlah 6: 15; I Peter 3: 3-4; Phi. 4: 11; Luke 21: 33; Siang. 3: 12-13; II Siangpahrang 20: 6.

1. Pathian Thu cu Nun Thleng Danglamtu a si, (Hebru 4: 12).

Hebru 4: 12 kan siar mi ah khan, “Pathian thu cu a nung ih thil khal a ti thei, minung ruh leh hlikhlawk khal darhsarh ko ih suntlang thei, thinlung ih ruahmi khal theithluh theitu vainam kap hnih hriam ai ih a hriamzia kan hmu thei”. Kan suahseem pek ihsin kan thinlung cu selinglet theh( Jer. 17: 9) a si ih kan nu leh kan pa in theitawk in in thunun nan kan danglam thei cuang lo, thinlung cu thufim zirh men ih thleng theih mi a si lo. Pathian thu lawngin a thleng thei ih( Eze. 36: 26; I Cor. 2: 16) nu leh pa ih fim aiih thasawn mize neitu ah a tuah theu a si.

Mi pakhat ziangvek ih misual leh nun huat thlala em em pawl khal khi, Pathian thunung an lem fuh tak tak ah cun, an mah khal dang lam cur co in a linglet in an nung theu a si. Vawikhat cu Bible zuartu hi Sicily ramnngaw bing em em ah hin misual in an rak rawk ngel cel. Misual hotu cun a cabu cu nawk kang theh dingin thu a pek. Mei cu an muah hnu ah a zuartu cun, a Bible lak ihsin thu malte siar dingin zangfah a dil. Misualpa cun malte siar dingin thu a pe ih, Bible ihsin hibang pawnl hi a siar. Sam bu 23, tlangpar in thusim Mat. 5 leh I Cor. 13,”duhdawtnak” ti thu pathum kha a siar hnu ah a ca cu an nawk kang theh. Cui ca cu an nawk lonan an lawn theh.

Kum ziangmaw tizat a liam hnu ah misual hotu pa thawn khawlak ah an hmu aw sal ih misual si nawn lovin Pastor a rak si thlang ta riai. Kan Pathian thu tak hi cu aw! Misual zovek ih nun khal thleng theitu a si. Kan fanu kan fapa hi Pathian thu locun an nun a thleng aw thei cuang lo ding. Minung thufim leh sakhuanak meh hi cu an hrangah hnihsuak men a si. Mifim leh miliam fa an nun a mawi cuang lo Pathian thu lawng hi a si nun tuah tha theitu cu. Kan fanu kan fapa hi Pathian thu umnak, Pathian thu phulnak crusade leh Gamping ah hruai lut uhsi. An danglam theinak a si pawt cun kan in le lo khal hlawn hlo mai uhsi.

Pathian thu kan nun ih a um lo ah cun a thu kan zir kan ti khal hi, battery um loih Torch Light van tum vek hi a si. Pathian thu kan nun ih a um hmaisat le a thu kan zir khal ah umzia a nei ih mi thahnem, mi hlawhtling, mi rinsan tlak kan si thei ding. Pathian thu cun, zumtu hi kan thinlung mi zia khal nitin in thleng dam lam ring ring thei a si. Mi iksiknak, mai hrang tanghma hainak leh mahlawng tlingih ruahawknak pawl hi tangdawrnak dik tak thinlung putu ah a thleng thei a si. Ziangah tile, Pathian thu cu a nungih thil a ti thei ruangah a si.

2. Pathian Thu cu Suallak Ihsin in Humtu a Si, (Gen. 39: 9; Daniel 1: 8 I Cor. 10: 13; ICor. 13: 5).

Ram pakhat ah hin fala pakhat a um. A hmin cu Ladia a si ih fala leh tlangval sinak khal ah Pathian thu hmangih a taksa kilhim theitu nu khal a si. Kum 18 asi thlang ih vawikhat cu a si ah hin tlangval pakhat in a uar zet ih ca a kuat ring ring theu. A cakuat cu Bible hmai ah a siar theu ih Pathian thu ih duhdawtnak a sim mi thawn abang aw maw (kaih aw maw) tiah thlacamnak thawn a hlan theu. Ni khua a hungrei vi vo ih a tlangval pa cun a mah thawn tawngaw dingah telephone in a rak phone. A nih khal cun amah tawng duhtu cu mikhual thazet vek ah ruat in tawngaw dingin thu a cah ve. Hmun an tiamawknak ah cun an tawngaw ih duhdawtnak thu cu an rel.

Cutik ah tlangval pa cun, a kaa lawngih duhdawtnak cu duhtawk lovin, a kut leh a hmur tiangin duhdawtnak thusim kha a tum. Cutik ah Lydia cun cuvek duhdatnak cu a dik mi duhdawtnak a si lo tiah a ruat. A thinlungah thu a ngaihtuah ih a tlangval pa cu, cuihmun ihsin tlung dingin a dil. Pathian in rem ti ah cun kan tawngaw leh ding tiah a tlansan. A zan cu hitin a mah duhtu cu ca a kuat, ” Tlangval pa ka lo duh tiah in sim ih na duhdawtnak hi lemcannak men a si ti ka thei fiang, I Cor. 13: 5 kha rak siar aw, ‘ duhdatnak cu a cang mawi lo dah lo,” ti a si. Tuizan ihsin in theih hngilh mai aw,” tiin. Himi nu hin Pathian thu Bible vek in thil ten um a hrial vivo ih a tha lo mi a filter vi vo ruangah a pasal neih a hung cut tikah an ram sungih Pathian mi hman mi, rawngbawltu Pastor, milian em em thawn an nei aw ih sungkua hlawhtling dintu ah an cang.

Ulenau Joseph, Daniel tei ruahvah li pawl hi kan aur em em theu. Zule sa, leh fala le tlangvalnak ah ciahbuah aw lo ih an um theinak cu, an taksa mawi ruangah a si lo, an fim ruang khal ah a si lo, an dinhmun a that ruang khal ah a silo, Pathian thu ruangah a si, halleluiah! Kan sual tuah zawngih kan thinlung sungih thu in sim theutu kha Pathian thu a si. Cu cu himnak thuthup a si. Kan miphun le kan ram ahhin nule pa sinak lam ah taksa “virgin” tla kan ngainep ih mibanglo titawk ih kan ruah ruangah ka taksa a “var kau” theh a si hi. Shakespeare cun,” mipa in a nupi hrangih a laksawng thabik leh nunau khal ih a pasal hrangih a laksawng thabik cu, a taksa himnak, “virgin” hi a si a ti.

Zumtu kan taksa hi sual lam ih lehnak ding hrangah Pathian in a tuah lo, man ih a lei mi ( I Cor. 6: 20) a mai duhdan vek ih a hman ding mi-ah a tuah mi a si. Taksa thinlung, thlarau (I The. 5: 23) him theinak thuthup cu Pathian thu lawng hi a si. Kilhimawknak thabik (Security) cu Pathian thu ih um lawng hi a si. Thil pakhat khat kan tuah mi ahhin Pathian thu in ziangtin ha a ti, Pathian cu a thu hmangin ka thinlung sungah ziangtin a tawng? timi ruattu hrangah cun thlemnak hin hmun ram a nei thei lo a si.

Sualnak phun zakip lak ah tawng (tong) lo ih in kil theitu, hriam nam tel loih in kilhim theitu, fungfek tel loih in kilhim theitu cu Pathian thu lawng hi a si. Ulenau Pathian thu hi nangmah in na kil maw, a mah in a lo kil ha? ruat tha uhsi.

3. Pathian Thu cu, Mirethei, Dinhmun sia Lak Ihta in Cawisangtu a si, (Sam 113: 7).

Bibile ih thazang laknak thabik pakhat cu Pathian cun mi fim leh mi ropi ihsin bultan mi a cawimawi lem loih dinhmun sia mi farah, mi rethei dimhmun ihsin mi a cawisang theu tihi a si.

(a) David cu a unau pawl aiih din hmun niam tuukhaltu men a sinan, raldo thiam leh ruangrai tha a ule nau pawl aiin Pathian in a cawisang sawn, ziangruangah? a thu ih umtu a si ruangah a si. Thusimtu pakhat in,” Bible cu Helicopter (Vanzam) vek a si ih a pawk tamtu poh poh cu a cawisang theu,”. Bible ah hin ka hmuh lo mi thil pakhat a um, cu mi cu,”Pathian ih a cawisan thei lo mi” a si.

(b) Peter cu an sehvel ah ngakai ih pum cawmaw a si. Himi caan ah hin ngakaitu hi mi aiih hnuai deuh dinhmun ih um an rak si. Asinan Pathian in a thu ih umtu a si ruangah cungsin ah a vawrh ih minungkaitu, Bible ngantu ah a cang a si. Pathian thu tak hi cu aw!

(c) Ruth hi dinhmun se pittawp ih um a si. A pasal a thih lawng silovin, an hnam tlansan ih mai pasal nu thluntu a si. An hnam leh miphun hrangah cun huat umza a si ding. A mai dinhmun khal a mah le a mah a zohawk tikah a bei a dawng zet ko ding. Asinan thih le thih tiih Pathian leh a thu pawmtu a si ruangah Jesuh hringtu nu ropi ah cawisan in a um.

(d) Esther nu le pa thitha nei lo, a pu Mordikai ih cawmcawp dinhmun sia te, mi farah kha, Pathian in a cawisangih Medopersia Lalnu ah a cang ta riai. Kan Pathian thu hicun din hmun sia ih um pawl a cawisang theu a si.

(e) Joseph cu a ule nau pawlin an zuar, a thih khal pawi an tilo, sual ih puh in a um, thawngah a tla, a sinan Pathian thu cu a thinlung sungah a um ih khur sung khal ah a tla ve thei lo, thawng sungkhal ah a tla ve thei lo. A netalam ah cun Pathian thu cun a cawisangih ramuktu dawttu (Prime Minister) tiang a tuan a si kha. Daniel leh a rual pathum cu, a nu le pa hman khawp lovin ram dangah sal ah hruai in an um nan, Pathian thu cu an sungah a um ih, ram roreltu lak ah hotu pawl lak ih hotu ah Pathian in a tuah a si.

(f) Moses cu a pianthlak pek ihsin, lawm hman hlawh thei lo dinhmun tihnung za ah a um nan Pathian thu a hmuh cun Pathian in a cawimawi ih Egypt ram ihsin Pathian mipawl mi tampi hruaisuaktu ah a cang a si kha. Pathian thu tak hi cu aw! Ule nau kan nihkhal phanghlah uhsi nikhat khat ah Pathian in in cawisang leh ding. A rei ah maw rei lo ah maw a thu ih umtu pawl laksawng pek duhtu Pathian leh cawisan in tumtu Pathian kan hnen ah a um a si.. Thinphangin um hlah uhsi. A thu lawng hi buaipi sin sin uhsi.

4. Pathian Thu cu Kan Ceiawknak a si, (Tirhthlah 6: 15; I Peter 3: 3-4;)

Ram pakhat ahhin, an ram mi mawi (miss) an hril. Fala tam zet cu, tawmpaw kheh aiih no sawn, taksa ruangkhal rua phunung pek vek ih sang leh tling zerzer, ruh nei lo tipangnak khawp ih ruangrai nem cu lamtual ah suak in mawi cuhaw in an theh lang aw. Pakhat hnu pakhat a mawi bik si zuam aw in theitawk an suah hai. Mipi cun zoha a mawibik ding ti rakzoh in ‘Ar rul hmu’ bangin an hngawng an dak teu teu. Mihrek cu himi a mawi bik ding tiah paisa an rak thap aw in umhmun ah pakhat leh pakhat an rak el aw cel cel fawn. A zuamawtu mi 50 lak ah a neta bik cu a rasuak ih naupai phah in a ra suak ta riai. A mah hi mi rethei farah innsang ihsin suak mi a si.

Naupai hmel tha em em cu a ra suak kha mipi in an hmuh tikah mipi thenkhat cun mak an ti ih an rak au ciam co. Kuai an phaw ih kahmawi kapin an kut an beng thlurh thlo hai. Cui naupai nu cu a zohrei poh poh ih thinlungah a pakhatnak dinhmun a la vi vo. A thenkhat pawl in nautat zawkzet phah in an rak au cel cel. A sinan a taksa mawinak leh a cangvai cu midang aiin a let zakhat in a mawi ih a nautattu pawl khal an tiral duah do thlang. Minung 50 sungah cun 40 cu hnawl an si zo nan naupai nu cu pahra lak ah a tel ner no lai. Top Ten lak ihsin mi pathum an hril ih cunah khalah cun a tel la la.

Fapai cu taksa mawinak ding umlo a bang ko nan, a zohtu pawl ih mitah cun, Arsi, Vangro leh Tifiam riat tlun ih nitla zikte pawlih mawinak kawmkhawm aiih mawi in an hmu. Naupai si lovin mawinak hmuah hmuah paitu vekin an hmu. Mipi khal in mawi an ti tuk ih an khadi leh cilri tla khal thei lovin an rak zoh hai. Mipi pawl thinlung sungah cun zo ih nau si a pai ding a pasal cu a van a va tha awm ve aw! tiah an ruat hai. A netabik (final) ahcun a pakhatnak a la ta riai. Mipi pawl cun,” A phu reng reng, a phu reng reng” tiah pangpar an rak awrh ciam co. Naupai cu a pakhatnak a lak ihsin a hmaikar ah, ‘interview’ an tuahsak ih ziangruangah a pakhatnak na la thei? ziangti vek ih na zuam? tiah thu an sut.

A sannak cu hihi a si, ” Mawinak ka nei lo, ka mawinak cu Bible Pathian thu hi a si, zingtin Bible hi ka pawm ih thla ka cam theu, naupai ka si lo,ka tai ah Pathian thu Bible hi ka phuar ih a rem dan dan in ka ra theh lang aw ve mai a si, ka mawinak cu Pathian thu a si, kei tla a pakhatnak ka ngah thei hi ka mang a bang, nan mithmuh ah ziangti ka mawi tihi thu lo suh ding ka nei sawn a si,” tiah a ti. Zumtu ule nau, a tlun ih tehthimnak thu vek in, Pathian thu lawnghi kan mawinak, kan ceiawknak thabik a si. Pathian thu ih umlotu cu ziangvek hlawnthil mawinak khal in ceiaw sehla, hminsiat hlawhtawk fang mawinak a si.

Mirang pawl in, ” Beauty is skin deep” ( Vun lawng a hlen mi mawinak men) an rak ti. Kan vun phen ah hin ruh le rang a um ih a lenglam vun ceimawi men hi mawinak tling a si lo. Peter in, ” Nan ceiawknak cu lenglam mawinak hrangah sui le ngun hlawn thil si hlah seh,” (I Peter 3: 3-4) a ti.

Zumtu ulenau sui le ngun hi a tha lo kan tinak a si lo. Asinan mawinak hrangah cun ceiawknak ah a tlaktlai lo tihi theih a va cu thlang ve. Mawinak tak tak cu sunglam mawinak a si, cu cu Pathian thu a si. Neihawknak ih “Mo” a mawi thei patawp ih a ceiawknak khi a mawinak tak tak a si lo, nikhat daih ceiawknak men a si. A mawinak tak tak cu, an neihawk hnu ih a thinlung leh ziaza, nuntu khawsak a si sawn. Stephen cu mipi hmai ah tih lo leh zam lo in thuthang tha a sim lai ah a hmel cu, ‘Vancung mi’ (Angel) vek in a tha, (Tirhthlah 6: 15).

A mah leh a mah kha a hmel a tha ti kha a thei awlo nan mi hmuh ah a mawi Hmeltha diktak cu ‘vun mawi men silovin’ Pathian thu thawn a thuam awmi a zohtui thinlung mit ih mawi hi a si. Zovek leitaksalam ih mi mawi khal khi an ziaza a that lo ah cun, mi mawi silovin mi zangfahthlak an si. Kohhran thawkpek (Early Church) lai ih rinsan tlak mi pakhat Jerome cun, ” Mi pakhat Bible a siar laitak leh Bible hngengsan ih a ihthah laitak hi a mawi lai bik a si a ti. Ulanau, kan sungkua, bulpak, Kohhran, khawtlang, rampum in Pathian thu hi kan ceiawknak ah kan hmang thlang kei uh. Tarkhal ah mawi tho thonak thuthup (Sam 92: 14) damlo can leh tlaksiat caan khal ih thinlung leh hmel mawi ring ring theinak, a tlapse thei lomi mawinak tak tak cu Pathian thu hi a si. Kan Pathian thu tak hi cu aw!

5. Pathian Thu ah Ziangkim a um, (Phi. 4: 11).

a. Pathian thu ah hin lungawinak dik tak a um, (Phi. 4: 11). . Tirhkoh Paul cu, a thihzik zawngte ah khan thawnginn thim rem rem bek lak leh khaw hmuhnak awng te tek te an vihkuat mi sungah a um. Thinlung lam leh taksa lam ah harsatnak tampi a tuar nan, Pathian thu neitu a si ruangah, ” ziangkim ka tawn mi ah lungawi dan ka thiam zo,” tiah a ti thei tho tho.

b. Pathian thu ah lungkim thiamnak a um, . (Phi. 4: 11). Paul ih thu kan zoh pemzawm a sile, lungawi dan ka thiam a ti lawng si lovin, lungkim dan khal a thiam timi thu kan hmu thei. Lungawi hi cu thilawl tla a si men thei. A sinan “Lungkim” thiam hicu a har men ding. Paul in a uar hleice mi cu, ” ziangkim ah lungkim thiam hi” a si. Ulenau Pathian in kan par ih a lairel mi ah lungkim thiam uhsi. Pathian thu a uar tucun ziangkim ah an lung a kim theu.

c. Pathian thu ah cun lennek leh fimnak a um, (I Siang. 3: 12-13). Pathian thu ah cun lennak khal a um fimnak khal a um. Ziangkim a um. Pathian cu a mai caan ah a tlai dah lo. A caan bikhiah a thlen cun mi farah khal lennak a pe theu a si. Siangpahrang Solomon in Pathian hnen ah fimnak a dil ih fimnak lawng silovin lennak a pek pet. A thu buaipitu, a thu zirtu pawl khal hi a caan te ah Pathian in malsawmnak a pesal theu. Daniel leh a rualpi pawl kha an rualpi dang aiih an fim cuangnak cu Pathian thu ih an umnak ruangah a si. Pathian thu ahhin rual hlawihnak a um a si.

d. Pathian thu ah damreinak a um, (Thufim 3: 16). Pathian lawngin minung dam kum a thawn thei. Damreinak khal hi Pathian ta a si. Hezekiah cu, “na thi ding” tiah Zawlnei Isaiah in a sim. Asinan Pathian hmaiah lungsir mitthli thawn a tap ih a dil sal tik ah Pathian in kum 15 a dam sauter sal, (II Siangpahrang 20: 6). Hi thuthawn pehpar aw in zumtu hi kan damrei ngei ngei ding tinak a si lo. Kan sim duh mi tak tak cu, a thu hi si le vai aiin a tha sawn, doctor pawl aiin a tha sawn, a thu ah hin damnak kim leh damreinak a um kan ti duhnak a si. Sizung tha tha pam theitu an dam rei cuang lo, sii le vai tha tha lei theitu an dam rei cuang lo, damreinak lamzin cu Pathian duhzawng tuah ih a thu lawng buaipi hi a si.  Pathian kut vawrh lam ah damreinak a um ih cumi lak thei dan cu Pathian thu vek ih nun hi a si. Pathian thu ah hin ziangkim a um a si.

Tlangkawmnak

Zumtu ulenau kan dam sungah hin, leitlun thil le ri buaipi man kan silo. Pathian in lei le van aiin a duh sawn mi a thu (Luke 21: 33) lawng hi buai pi in kan nun kan hmang cio kei uh. Leilung tlun ah tutiangih a reltu ka theih lo mi pakhat a um. Cu mi cu, “Pathian thu ah ka nauhak lai ihsin ka rak um, a thuvek in ka rak nung, ka upat hnu ah ka sir aw” titu hi a si. Pathian thu cu minung nun thleng danglamtu a si, (2) Pathian thu cu suallak ihsin in humtu a si, (3) Pathian thu cu, mirethei, dinhmun sia lak ihta in cawisangtu a si, (4) Pathian thu cu kan ceiawknak a si, (5) Pathian Thu ah Ziangkim a um,, nule pa tih thiam dan khal a um, pasal leh nupi hawl dan leh neihawk hnu khalah duhdaw-aw tak ih nun thiamnak khal a um, hlawhhlinnak khal a um, kan neih tawk (nupi sal thu khal ah- kan neihmi pakhatah lungkim thiamnak a um, leitlun thil le ri khal ah siseh) ah lungkim thiamna a um.

Leitlun ih thil um hmuah hmuah hi a thu ah a um. Pathian in kan inn leh lo tha em em aiin kan cabuai tlun ih kan ret mi Bible hi a ngaihsak sawn ih hmang ding leh rinsan ding ah in duhsak sawn a si. Pathian thu tawngkam khat te hi lei leh van tuahthatnak, mi lai tuahthatnak ziangkim suahnak bulhram pi a si. KAN PATHIAN THU TAK HI CU AW! A siarte kan zaten Bible ah hin ziangkim a um ti thei in thinlung hngngam zet leh lungawi ten tu ro ri ihsin siar in uar sin sin uhsi, Amen.